Thực quản là một ống tiêu hóa chứa thức ăn và các chất lỏng đi từ họng xuống dạ dày. Các tuyến của thực quản chế tiết ra các chất nhầy giúp làm ẩm đường dẫn thức ăn và thức ăn có thể đi xuống dạ dày dễ dàng hơn.Ở người trưởng thành thực quản dài khoảng 25cm.
Ung thư thực quản là khối u ác tính xuất phát từ các tế bào biểu mô của thực quản. Bao gồm hai loại chính là ung thư biểu mô vảy và ung thư biểu mô tuyến. Ung thư biểu mô vảy xuất phát từ tế bào dạng biểu bì ở thành thực quản và thường xuất phát ở phần trên và giữa thực quản. Ung thư biểu mô tuyến thường phát triển từ tổ chức tuyến ở phần dưới thực quản.
Các yếu tố nguy cơ ung thư thực quản
Yếu tố gây bệnh chính xác của ung thư thực quản hiện nay chưa rõ. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra có một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư thực quản: tuổi cao, nam giới, hút thuốc, uống rượu... Phần lớn các bệnh nhân mắc bệnh ở tuổi trên 60. Hút thuốc lá hoặc các chế phẩm có thuốc lá là nguy cơ chủ yếu gây ung thư thực quản. Những người nghiện rượu hoặc uống rượu thường xuyên có nguy cơ cao bị ung thư thực quản, nguy cơ này đặc biệt cao ở những người sử dụng cả rượu và thuốc lá; bệnh lý thực quản như viêm thực quản Barrett: loét thực quản kéo dài làm tăng nguy cơ bị ung thư thực quản; các bệnh lý khác gây hoại tử niêm mạc thực quản như nuốt phải chất acid hoặc các chất phụ gia khác cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư thực quản. Ngoài ra, các bệnh nhân bị các bệnh ung thư vùng đầu, mặt, cổ có thể làm tăng nguy cơ bị ung thư thứ hai ở vùng này, trong đó có ung thư thực quản.
Các dấu hiệu nhận biết ung thư thực quản
Ở giai đoạn sớm, ung thư thực quản thường không có biểu hiện triệu chứng. Tuy nhiên, khi khối u phát triển, có thể xuất hiện các triệu chứng: nuốt đau, nuốt khó; gầy sút cân nhiều; đau họng hoặc lưng, phía sau xương ức hoặc hai xương bả vai; rát họng hoặc ho kéo dài; nôn; ho ra máu. Các triệu chứng này có thể do ung thư thực quản gây ra hoặc do một căn bệnh khác, do vậy với các triệu chứng này ngoài thăm khám lâm sàng cần làm một số xét nghiệm: chụp thực quản có uống thuốc cản quang; nội soi thực quản; chụp cắt lớp vi tính (CT Scanner; xạ hình xương); chụp PET/CT xem mức độ xâm lấn của ung thư.
4 giai đoạn của ung thư thực quản
Giai đoạn 1: Ung thư chỉ nằm ở lớp trên cùng của thành thực quản.
Giai đoạn 2: Ung thư lan đến lớp sâu hơn của thành thực quản hoặc xâm lấn đến tổ chức bạch huyết lân cận. Ung thư chưa xâm lấn đến các bộ phận khác của cơ thể.
Giai đoạn 3: Ung thư xâm lấn lớp sâu hơn của thành thực quản hoặc xâm lấn tổ chức hoặc hạch bạch huyết trong vùng cạnh thực quản.
Giai đoạn 4: Ung thư xâm lấn các bộ phận khác của cơ thể. Ung thư có thể lan đến mọi vị trí bao gồm: gan, phổi, não, xương.
Một số biện pháp điều trị ung thư thực quản
Điều trị ung thư thực quản phụ thuộc một số yếu tố bao gồm kích thước, vị trí, sự lan tràn khối u và tình trạng chung của bệnh nhân. Điều quan trọng nhất trong điều trị ung thư thực quản là phối hợp dinh dưỡng. Điều trị dinh dưỡng cần đi trước khi tiến hành các biện pháp điều trị khác.
Phẫu thuật: Là biện pháp điều trị chủ yếu ung thư thực quản. Thông thường khối u được lấy cùng với một phần hoặc toàn bộ thực quản, tổ chức bạch huyết kế cận và các tổ chức khác trong vùng. Sau đó phần còn lại của thực quản sẽ được nối với dạ dày giúp bệnh nhân vẫn tiếp tục nuốt như bình thường. Trong một số trường hợp, đoạn nối có thể được tạo bởi một đoạn ruột non hoặc một ống nhựa.
Xạ trị: Xạ trị có thể được điều trị đơn thuần hoặc kết hợp hóa chất như một biện pháp điều trị khởi đầu thay cho phẫu thuật đặc biệt khi khối u lớn và ở vị trí khó khăn cho phẫu thuật. Thậm chí cả khi khối u không thể lấy bỏ được bằng phẫu thuật hoặc xạ trị thì điều trị tia xạ có thể giúp giảm đau và giúp bệnh nhân nuốt dễ dàng hơn.
Hóa trị liệu: Hóa chất có thể kết hợp xạ trị như biện pháp điều trị khởi đầu thay cho phẫu thuật hoặc nhằm làm giảm kích thước u trước phẫu thuật.
Điều trị laser: Laser liệu pháp chỉ ảnh hưởng đến các tế bào trong vùng điều trị và được sử dụng nhằm phá hủy tổ chức ung thư và giải phóng vùng tắc nghẽn của ung thư thực quản giúp làm giảm triệu chứng khó nuốt.
Điều trị quang động học: Có thể sử dụng liệu pháp quang động học giúp giảm các triệu chứng khó nuốt của ung thư thực quản.
Lời khuyên của thầy thuốc
Như trên đã nói, ở giai đoạn sớm, ung thư thực quản thường không có biểu hiện triệu chứng, do vậy để phát hiện sớm những người có yếu tố nguy cơ như trên 60 tuổi, hút thuốc lá, uống rượu mạnh, bị bệnh trào ngược dạ dày thực quản cần khám sức khỏe định kỳ; khi có biểu hiện nghi ngờ, cần nội soi thực quản để kiểm tra. Cách tốt nhất dự phòng căn bệnh này là từ bỏ hoặc không bao giờ hút thuốc lá và sử dụng các chế phẩm có thuốc lá; hạn chế uống rượu ở mức trung bình; thay đổi chế độ ăn, tăng lượng rau và hoa quả ăn vào hàng ngày.
BS. Trần Quang Nhật / Nguồn: sk&đs
Tham khảo thêm:
Ung thư thực quản được chữa bằng đông yBệnh ung thư thực quản ngoài việc điều trị bằng các loại thuốc tân dược hay các phương pháp phẫu thuật, xạ trị, hóa trị, thì việc kết hợp đông tây y sẽ tốt cho quá trình điều trị.
Bài thuốc đông y 1
Bán chi liên, sinh địa, bắc sa sâm, nam sa sâm đều 16g, huyền sâm, mạch môn, đương quy, bồ công anh, tỳ bà diệp tươi, lô căn tươi đều 20g, chi tử, bạch anh, hạ khô thảo đều 12g, hoàng liên 8 - 10g sắc cùng hoa xà thiệt thảo.
Sắc uống ngày 1 thang. Uống liên tục trong vòng 2 tháng sau đó khám lại.
Bài thuốc đông y 2: Đàm khí uất kết
Triệu chứng: Ngực đầy, đau tức hoặc khó thở, nấc cụt, ợ hơi, nuốt khó, miệng khô, táo bón, rêu lưỡi trắng dày, mạch huyền hoạt, thường gặp ở giai đoạn mới phát bệnh.
Bài thuốc: Toàn phúc hoa 12, Đại giả thạch 20, Bán hạ 8, Hương phụ 8, Mộc hương 8, Uất kim 10, Đan sâm 16, Phục linh 12, Chỉ sác 10, Cát cánh 12, Qua lâu 12, Phỉ bạch 12, Uy linh tiên 12, Nam tinh 8, Bạch anh 12, Hạ khô thảo 16, Trúc nhự 12, Ngõa lăng tử 16.
Bài thuốc đông y 3: Huyết ứ
Triệu chứng: Ngực đau, ăn vào nôn ra, nặng thì khó uống được nước, phân như phân dê, người gầy da khô, lưỡi đỏ, khô, mạch tế sáp.
Điều trị: Dưỡng huyết, hoạt huyết, tán kết.
Bài thuốc: Sinh địa 16, Qui đầu 20, Bạch thược 12, Xuyên khung 8, Đào nhân 12, Hồng hoa 10.
Nếu bệnh nặng thêm thì thêm Tam thất, Một dược, Đan sâm, Xích thược, Ngũ linh chi, Hải tảo, Côn bố, Bối mẫu, Qua lâu... Trường hợp ngực lưng đau nhiều thêm Diên hồ sách (sao dấm), chích Nhũ hương, chích Một dược, Ty qua lạc. Táo bón thêm Nhục thung dung.
Bài thuốc đông y 4: Nhiệt độc thương âm
Triệu chứng: Khó nuốt thức ăn, lưng ngực đau rát, khô miệng, khô họng, ngũ tâm phiền nhiệt, táo bón, chất lưỡi đỏ, rêu ít hoặc không rêu, mạch huyền tế sác.
Bài thuốc: Bồ công anh 20, Hoàng liên 8, Chi tử 12, Sinh địa 16 ,Qui đầu 20, Xuyên khung 8, Sa sâm 16, Mạch môn 20, Huyền sâm 20, Tỳ bà diệp 20, Lô căn 20, Bạch hoa xà 12, Bán liên chi 12, Bạch anh 12, Hạ khô thảo 12.
Táo bón thêm Tử uyển, Hỏa ma nhân, Đào nhân, Nhục thung dung.
Bài thuốc đông y 5: Âm dương lưỡng hư
Triệu chứng: Nuốt không trôi, gầy đi rõ rệt, mệt mỏi, hồi hộp, bơ phờ, sắc mặt tái nhợt, chân tay thân mình mát lạnh, mặt sưng, chân phù, sắc lưỡi nhạt, mạch tế nhược.
Bài thuốc: Hồng sâm 12, Hoàng kỳ 20, Thục địa 16, Xa nhân 10, Hoài sơn 12, Nhục quế 6-8, Kỉ tử 12, Phụ tử 8-16, Qui đầu 20, Bạch thược 12, Bạch linh 12 Táo 12, Cam thảo 4, Sinh khương 3.
Ngoài những bài thuốc đông y trên, bạn có thể tham khảo thêm những bài thuốc khác từ những người mắc ung thư thực quản đã được chữa khỏi nhờ phương pháp đông y nhé.
Thái Thị Hậu / Nguồn: Vietnamnet
Bệnh ung thư
